Sadurungé kita ndeleng apa tegese Taurat nalika nerangake manawa Allah nitahake manungsa miturut gambare. Iki nerangake sebabe urip manungsa, kalebu sampeyan, larang regane. Nanging, Kitab Suci terus wiwit diciptakake kanggo nuduhake masalah serius. Jabur iki ing Zabur mbukak iki kanthi cetha.
2Saka ing swarga Sang Yehuwah mirsani mangisor marang para anaking manungsa, karsa nguningani apa ana kang kadunungan akal budi lan ngupaya Gusti Allah.
3Wus padha nyimpang kabeh, kabeh wus bejad ora ana kang gawe becik, sijia bae ora ana.
Jabur 14:2-3
Iki nyatakake yen ‘kabeh’ kita wis ‘korupsi’. Sanadyan kita ‘digawe miturut gambar Gusti Allah’ ana sing ngrusak gambar iki ing kita kabeh. Kita ndeleng korupsi ing kamardikan sing dipilih saka Allah (‘kabeh wis nyimpang’ saka ‘nggoleki Gusti’) lan uga ora nindakake ‘kabecikan’.
Mikir Elves lan Orcs
Kanggo mangerteni iki, mbandhingake orc lan elf saka film Lord of the Rings . Orc iku ala lan ala. Elf ayu lan tentrem (pirsani Legolas). Nanging orc tau dadi elf sing wis rusak dening Sauron ing jaman kepungkur. Sauron ngrusak gambar elf asli ing orc. Kanthi cara sing padha, Kitab Suci kandha nèk wong-wong wis rusak. Allah wis nggawe elf nanging kita wis dadi orcs.
Contone, kita ngerti prilaku ‘bener’ lan ‘salah’. Iki asalé saka digawe ing gambar saka Sang Pencipta. Nanging kita ora terus-terusan urip miturut apa sing kita ngerti. Iku kaya virus komputer sing ngrusak cara kerja sing bener saka komputer. Kode moral kita ana – nanging virus wis kena infeksi. Taurat diwiwiti kanthi wong sing apik lan moral, nanging uga rusak. Iki cocog karo apa sing diamati babagan awake dhewe. Nanging uga ndadekke pitakonan: kenging menapa Gusti Allah nitahaken kita kados makaten? Kita ngerti sing bener lan sing salah, nanging isih rusak. Minangka ateis Christopher Hitchens sambat:
“… Yen Gusti pancen pengin wong bebas saka pikirane kaya ngono [yaiku, sing korup], mula dheweke kudu luwih ati-ati nggawe spesies sing beda.” Christopher Hitchens. 2007. Gusti Allah ora gedhe: Kepiye agama ngrusak kabeh. p. 100
Nanging dheweke kantun soko penting banget. Taurat ora nyebutake manawa Allah nggawe kita kanthi cara iki, nanging ana kedadeyan sing nggegirisi sawise dheweke nggawe kita. Manungsa sing sepisanan mbrontak nglawan Kang Nitahake lan nalika mbrontak, wong-wong mau padha owah lan dadi rusak.
Dosa – Ngrusak Gambar Asli kita.
Sadurunge , kita nggunakake cathetan Mesir 100 pound kanthi gambar sphinx kanggo nggambarake ‘gambar’. Sphinx kasebut, ing kasunyatan lan uga ing gambar ing mata uang kasebut wis owah saka nggawe asline. Saiki irung ilang lan tokoh kasebut cacat ing macem-macem cara. Sphinx, sanajan isih bisa dingerteni lan nggumunake, wis rusak lan rusak saka kahanan asline. Kajaba iku, Taurat nyatakake yen ana kedadeyan sing ngrusak gambar asli kita. Nanging ora mung liwat wektu kaya kang deformed sphinx saka wangun asli. Nanging, dosa ngrusak gambar asli sing digawe dening Allah.
Taurat nggambarake kita minangka rusak saka gambar Allah digawe kita ing. Kepiye kedadeyan iki? Ora suwé sawisé digawé ‘miturut gambaré Gusti Allah’ manungsa pisanan (Adam lan Hawa) diuji kanthi pilihan. Setan, mungsuh roh Allah, nggodha wong-wong mau. Ing Kitab Suci, Shaytan biasane ngomong liwat wong. Ing kasus iki dheweke ngandika liwat ula:
Saiki ula kuwi luwih licik tinimbang kewan galak sing wis didamel déning Pangéran Allah. Panjenengané banjur ngandika marang wong wadon mau, 1Anadene ula iku kang julig dhewe ing antarane sakehing kewan dharatan karyane Sang Yehuwah Allah, mangka iku celathu marang wong wadon mau: “Temtunipun Gusti Allah paring dhawuh dhateng sampeyan: Sira aja mangan wohing sarupane wit-witan ing patamanan iki! Rak inggih, ta?”
2Pangucape wong wadon marang si ula: “Wohe wit-witan ing patamanan iki kabeh kena bae dakpangan, 3nanging tumrap wohing wit kang ana satengahe patamanan iki, ana dhawuhe Gusti Allah mangkene: Aja sira pangan, malah ndemok bae aja, supaya sira aja padha mati.”
4Nanging si ula calathu marang wong wadon mau: “Boten-botenipun sampeyan sami pejah, 5nanging Gusti Allah mirsa, samangsa sampeyan nedha wohipun wit punika, sampeyan badhe kaparingan awasing paningal, temah dados sami kaliyan Gusti Allah, saged nyumerepi ingkang sae lan ingkang awon.”
6Wong wadon mau nuli weruh yen wit iku becik kanggo pangan lan katon nengsemake, lan maneh wit iku menginake, awit bisa ngolehake kapinteran; tumuli methil wohe lan mangan, kang lanang kang uga ana ing kono iya diwenehi lan iya banjur mangan. 7Ing kono mripate wong loro mau padha kabuka, temahan padha sumurup yen wuda; mulane tumuli padha nggandheng-nggandheng godhong anjir kagawe awer-awer.
8Sakarone bareng padha krungu sabawane tindake Sang Yehuwah Allah lumampah ing patamanan, mbeneri wayah sumiliring angin raina, manungsa lan kang wadon banjur padha ndhelik saka ing ngarsane Sang Yehuwah Allah, ana ing satengahe wit-witan ing patamanan. 9Nanging Sang Yehuwah Allah tumuli nimbali marang manungsa, pangandikane: “Sira ana ing ngendi?”
10Unjuke kang kadangu: “Kawula mireng swaraning tindak Paduka wonten ing patamanan, temah kawula ajrih, amargi wuda; pramila kawula lajeng ndhelik.”
11Gusti Allah ngandika: “Sapa kang aweh weruh marang sira yen sira iku wuda? Apa sira mangan wohing wit kang Sunwalerake marang sira supaya aja sira pangan?”
12Unjuke manungsa: “Tiyang estri ingkang Paduka paringaken dados sisihan kawula, punika ingkang nyukani wohing wit wau dhateng kawula, lajeng kawula tedha.”
13Sang Yehuwah Allah tumuli ngandika marang wong wadon: “Pratingkah apa kang wus sira lakoni?” Unjuke wong wadon: “Sawer punika ingkang ngapusi kawula, kawula lajeng nedha.”
Purwaning Dumadi 3:1-13
Sing dipilih (lan godaan), yaiku supaya bisa ‘kaya Gusti Allah’. Nganti saiki dheweke wis percaya marang Allah kanggo kabeh, nanging saiki dheweke milih dadi ‘kaya Gusti Allah’, percaya marang awake dhewe lan dadi dewa dhewe.
Ing pilihan kanggo kamardikan padha diganti. Dheweke rumangsa isin lan nyoba nutupi. Nalika Allah ngadhepi Adam, dheweke nyalahake Hawa (lan Allah sing nggawe dheweke). Dheweke nyalahake ula kasebut. Ora ana sing nampa tanggung jawab.
Dosa – Akibat Dina iki katon ing Saben Masyarakat
Apa sing diwiwiti dina iku terus amarga kita wis marisi sifat mandiri sing padha. Sawetara salah paham Taurat lan mikir yen kita disalahake amarga pilihan Adam sing ala. Siji-sijine sing disalahake yaiku Adam, nanging kita urip ing akibat saka keputusane. Awaké dhéwé saiki wis nduwé warisan sipat mardika saka Adam. Kita bisa uga ora pengin dadi dewa alam semesta, nanging kita pengin dadi dewa ing setelan kita, kapisah saka Allah.
Iki nerangake akeh babagan urip manungsa: kita ngunci lawang, kita butuh polisi, lan kita duwe sandhi komputer – amarga yen ora, kita bakal nyolong. Iki sebabe masyarakat pungkasane ambruk – amarga budaya cenderung rusak. Mulane kabeh bentuk pemerintahan lan sistem ekonomi, sanajan ana sing luwih apik tinimbang liyane, kabeh mau pungkasane dadi rusak lan rusak. Iki nerangake sebabe aku lan sampeyan berjuang kanggo nindakake sing bener nanging gampang tumindak salah. Soko babagan cara kita nggawe kita kelangan cara sing kudune.
Dosa – Ilang Target sing Dikarepake
Tembung ‘miss’ iku nyimpulake kahanan kita. A ayat saka Taurat menehi gambaran kanggo ngerti iki luwih. Iku ngandika:
16Panunggalane bala samana iku ana wong pilihan pitung atus kang padha kedhe, iku kabeh manawa mbandhil nganggo watu ora mlesed sarambut bae.
Para Hakim 20:16
Iki nggambarake prajurit sing ahli nggunakake slingshot lan ora bakal kantun. Tembung Ibrani sing dijarwakake ‘miss’ ing ndhuwur yaiku יַחֲטִֽא . Iki uga diterjemahake dosa liwat Taurat.
Prajurit kasebut njupuk watu lan nembak menyang target. Yen kantun dheweke wis gagal tujuane. Kanthi cara sing padha, Allah nggawe kita kaya gambare kanggo nggayuh target babagan cara kita sesambungan karo Panjenengane lan nambani wong liya kanthi katresnan. Kanggo ‘dosa’ iku ora kejawab tujuan, utawa target, sing dikarepake kanggo kita.
Gambar sing ora kejawab iki ora seneng utawa optimis. Kadhang-kadhang wong nanggapi banget marang piwulang Taurat amarga ora seneng. Nanging apa hubungane ‘seneng’ karo kasunyatane? Sampeyan ora seneng pajak, perang, utawa lindhu – ora ana sing seneng – nanging iki ora nggawe dheweke ora bener. Kita ora bisa nglirwakake sapa wae. Kabeh sistem hukum, polisi, kunci, lan keamanan sing wis dibangun ing masyarakat kanggo nglindhungi kita saka saben liyane nuduhake yen ana sing salah.
Dosa – Njaga kita saka Firdaus
Merga akèh masalah ing donya iki, akèh wong sing kangen swarga. Dheweke ngarep-arep supaya kahanan bakal luwih apik ing kana. Ing Zabur, ing bab sabanjuré sawise siji njlentrehke korupsi kita saiki ngandika ing ngisor iki bab mlebu menyang Swarga.
1Masmur anggitane Prabu Dawud. Dhuh Yehuwah, sinten ingkang kepareng mondhok wonten ing tarub Paduka? Sinten ingkang kelilan manggen wonten ing redi Paduka ingkang suci?
2Yaiku wong kang lakune tanpa cacad lan nindakake apa kang adil, apadene ngucapake kabeneran kanthi gumolonging atine,
3kang ora nyebar pitenah kalawan ilate, sarta ora nindakake piala marang kancane, lan ora memada marang pepadhane;
4kang nganggep asor marang kang ambek nistha, nanging ngajeni wong kang padha wedi asih marang Sang Yehuwah; kang ngantepi supatane, sanadyan kapitunan;
5kang ora nganakake dhuwite lan ora nampani besel nglawan wong kang ora lupuh. Sapa kang tumindake kaya mangkono mesthi ora keguh ing salawas-lawase.
Jabur 15:1-5
Wahyu saka Dawud PBUH iki nyatakake yen Surga (manggon ing “Gunung Suci”) mung kanggo wong sing tumindak kaya sing digambarake. Iki mlebu akal amarga yen Gusti Allah ngidini wong sing rusak mlebu ing Surga, mula kita bakal ngrusak papan sing apik kaya kita wis ngrusak urip ing kene. Nanging iki uga nggawe masalah amarga sapa sing sejatine urip kanthi cara iki?
Pangiriman Kita Diantisipasi
Kita duwe masalah. Kita ngrusak awake dhewe saka gambar sing digawe dening Allah. Saiki kita ora target nalika nerangake tumindak moral. Nanging Gusti Allah ora ninggalake kita ing kahanan kang ora duwe daya. Dheweke duwe rencana kanggo nylametake kita, mula Injil tegese ‘kabar apik’. Allah pisanan ngumumake ing obrolan karo Adam lan Hawa. Kita ndeleng woro-woro Kabar Apik pisanan iki ing Tandha Adam .